| |
แสดงความวนเวียนอยู่ในสังสารวัฏฏ์ของรูป   |  

อาจารย์วรรณสิทธิ ไวทยะเสวี อดีตประธานมูลนิธิแนบ มหานีรานนท์รุ.๖๙๕ ได้แสดงเรื่องความวนเวียนอยู่ในสังสารวัฏฏ์ของรูปไว้ ดังต่อไปนี้

พระอนุรุทธาจารย์ท่านได้แสดงคาถาที่แสดงความวนเวียนอยู่ในสังสารวัฏฏ์ของ สมุฏฐานิกรูปไว้ด้วยคาถาที่ ๑๓ มีความว่า

อิจฺเจวํ มตสตฺตานํ    ปุนเทว ภวนฺตเร
ปฎิสนฺธิมุปาทาย    ตถา รูปํ ปวตฺตติ ฯ

แปลความว่า

ในสันดานแห่งสัตว์ทั้งหลายที่ตายจากโลกนี้ไปแล้ว รูปทั้ง ๔ สมุฏฐานนี้ ย่อมปรากฏเกิดขึ้นในภพใหม่อีก ตั้งแต่ปฏิสนธิกาลเป็นต้นไป ทำนองเดียวกันกับในภพนี้ ดังที่ได้บรรยายมาแล้ว ด้วยประการฉะนี้แล

คำอธิบายเพิ่มเติมของผู้เขียน :

จากคาถาสังคหะที่ท่านพระอนุรุทธาจารย์ได้แสดงเรื่องการเวียนว่ายตายเกิดในสังสารวัฏฏ์ของรูปธรรมทั้งหลายนั้น มีอธิบายโดยสังเขปดังต่อไปนี้

เมื่อบุคคลใดตายจากชาติที่เกิดอยู่นั้นแล้ว ไปเกิดในภพภูมิใหม่ที่มีรูปเกิดขึ้นได้ สมุฏฐานิกรูปทั้ง ๔ อย่างเหล่านี้ย่อมเกิดขึ้นแก่บุคคลนั้นได้ตามสมควร กล่าวคือ

ถ้าบุคคลนั้นเกิดขึ้นในกามภูมิ ๑๑ ภูมิใดภูมิหนึ่ง สมุฏฐานิกรูปเหล่านี้ย่อมเกิดขึ้นแก่บุคคลนั้นได้ทั้ง ๔ ประเภท คือ กัมมชรูป จิตตชรูป อุตุชรูป และอาหารชรูป โดยไม่มียกเว้นเลย

ถ้าบุคคลนั้นเกิดขึ้นในรูปภูมิ ๑๕ [เว้นอสัญญสัตตภูมิ] สมุฏฐานิกรูปเหล่านี้ย่อมเกิดขึ้นแก่บุคคลนั้นได้ ๓ ประเภท คือ กัมมชรูป จิตตชรูป และอุตุชรูป [ยกเว้นอาหารชรูป เพราะพวกพรหมทั้งหลายไม่ต้องบริโภคอาหาร]

ถ้าบุคคลนั้นเกิดขึ้นในอสัญญสัตตภูมิ สมุฏฐานิกรูปเหล่านี้ย่อมเกิดขึ้นแก่บุคคลนั้นได้ ๒ ประเภท คือ กัมมชรูป และอุตุชรูป

ส่วนผู้ที่ไปบังเกิดในอรูปภูมิทั้ง ๔ นั้น ย่อมไม่มีรูปอย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้นแก่บุคคลนั้นเลย ตลอดชาติที่เกิดอยู่ในอรูปภูมินั้น


เกี่ยวกับตำราอภิธรรม ออนไลน์ (Disclaimer)
ตำราอภิธรรมออนไลน์ พัฒนาขึ้นโดยความร่วมมือของอภิธรรมมหาวิทยาลัย วัดระฆังฯ วัดญาณเวศกวัน และ หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ เพื่อนำเสนอสื่อธรรมสำหรับการศึกษาค้นคว้า โดยได้รับอนุญาต และเอกสารต้นฉบับจากผู้เขียน ดังนี้
(๑) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๕๒), จิตปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๑, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
(๒) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๕๖), เจตสิกปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๒, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
(๓) พระมหาชินวัฒน์ จกฺกวโร (๒๕๖๓), รูปปรมัตถ์: คู่มือศึกษาอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉจที่ ๖, พิมพ์ครั้งที่ ๑.
ผู้สนใจศึกษาสามารถติดต่อสอบถามรายละเอียดเกี่ยวกับหนังสือ และหลักสูตรการศึกษาได้ที่ สำนักงานอภิธรรมมหาวิทยาลัยแห่งประเทศไทย วัดระฆังโฆษิตารามวรมหาวิหาร (คณะ ๗) แขวงศิริราช เขตบางกอกน้อย กรุงเทพฯ ๑๐๗๐๐ โทร ๐๒ ๔๑๑ ๔๕๔๖, ๑๒ ๔๑๒ ๑๐๘๔, ๐๘๖ ๐๓๘ ๒๙๓๓

  |